Ξεκινώντας από τη γενικά αποδεκτή υπόθεση ότι οι Αρχαίοι Μακεδόνες αποτελούσαν μέρος του ελληνικού κόσμου και ότι η επικράτεια του Μακεδονικού Βασιλείου του Βασιλιά Φιλίππου συμπίπτει, λίγο-πολύ, με τη σημερινή ελληνική επαρχία της Μακεδονίας, επινοήθηκε το σύνθημα «Η Μακεδονία είναι ελληνική».

Ηταν όμως ένα σύνθημα που αντιμετωπίστηκε με δυσπιστία στην Ευρώπη, όπου οι άνθρωποι είχαν επί σειρά ετών συνδέσει το όνομα της Μακεδονίας με τη γιουγκοσλαβική επαρχία της «Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας».
Δεδομένης της απόλυτης σύγχυσης που επικρατούσε στα δυτικά μέσα ενημέρωσης κατά τη στιγμή της αποσύνθεσης της Γιουγκοσλαβίας, δεν ήταν έκπληξη το γεγονός ότι ορισμένοι σχολιαστές επέλεξαν να ερμηνεύσουν το σύνθημα αυτό και τα τεράστια συλλαλητήρια που ακολούθησαν στη Θεσσαλονίκη και σε άλλες ελληνικές πόλεις ως μια ελληνική εθνικιστική κίνηση που επιχειρούσε να έχει κέρδη η ελληνική πλευρά από τη χαοτική κατάσταση με στόχο την προώθηση εδαφικών διεκδικήσεων στη γειτονική Δημοκρατία της Μακεδονίας.

Βεβαίως, οι παρατηρητές με έστω και στοιχειώδη γνώση της ελληνικής και βαλκανικής ιστορίας και πολιτικής μπορούσαν εύκολα να εντοπίσουν την παρεξήγηση σχετικά με τους όρους. Παρ’ όλα αυτά, καθώς το σύνθημα έγινε η «κραυγή μάχης» των Ελλήνων που διαδήλωναν σε όλο τον κόσμο την αντίθεσή τους στην αναγνώριση του νέου κράτους που φέρει το όνομα της Μακεδονίας, η κυβέρνηση στα Σκόπια και οι υποστηρικτές της στο εξωτερικό επέλεξαν να αξιοποιήσουν ως προπαγανδιστικό τους κεφάλαιο αυτό το εσφαλμένο σύνθημα προκειμένου να δυσφημήσουν τα κίνητρα της Ελλάδας κατά την αντίθεσή της στην αναγνώριση της ΠΓΔΜ.

Η αντιπαράθεση γι’ αυτό το σύνθημα αποκαλύπτει περαιτέρω τη βαθμιαία διαμόρφωση των ελληνικών θέσεων κατά την κρίσιμη περίοδο του 1991 -2. Πράγματι, όσοι ανέλαβαν την πρωτοβουλία να επινοήσουν το σύνθημα την παραμονή του τεράστιου συλλαλητηρίου ενός εκατομμυρίου στη Θεσσαλονίκη τον Φεβρουάριο του 1992, δύσκολα θα μπορούσαν
α φανταστούν ότι ο κόσμος στο εξωτερικό ήταν περισσότερο εξοικειωμένος με το μακεδονικό κράτος της Ομοσπονδιακής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας, παρά με το αρχαίο βασίλειο της Μακεδονίας και τα όριά του πριν από 24 αιώνες.

Προτείνοντας αυτό το σύνθημα, είχαν δύο πράγματα κατά νου: αφενός, να υπογραμμίσουν την ελληνική ιστορία της Αρχαίας Μακεδονίας και μ’ αυτόν τον τρόπο αισθάνονταν ότι υπερασπίζονται δίκαια το συλλογικό δικαίωμα του λαού στην κληρονομιά του και, αφετέρου, να εκφράσουν με σταθερότητα την αποφασιστικότητά τους ότι δεν θα ανεχτούν την επανεμφάνιση των αλυτρωτικών πόθων της περιόδου του πολέμου για προσάρτηση της ελληνικής Μακεδονίας. Αυτές οι αλυτρωτικές διαθέσεις κέρδιζαν μεγάλη δημοτικότητα στα Σκόπια και τη Σλαβομακεδονική Διασπορά.

Ως εκ τούτου, οι Ελληνες επεδίωξαν να καταστήσουν σαφές, urbi et orbi, ότι η Μακεδονία (δηλαδή η ελληνική επαρχία της Μακεδονίας) αποτελούσε αναπαλλοτρίωτη συνιστώσα του ελληνικού κράτους. Την εποχή εκείνη (1992) το κρατικά ελεγχόμενο Ελληνικό Ταχυδρομείο εξέδωσε μια σειρά γραμματοσήμων που απεικονίζουν αρχαίους και βυζαντινούς πολιτιστικούς θησαυρούς της Μακεδονίας με την ένδειξη «Η Μακεδονία ήταν και θα είναι πάντα ελληνική».

Μια παρενέργεια της εξάπλωσης του παραπλανητικού συνθήματος και της σχετικής παραφιλολογίας ήταν να μεταφέρει στο ελληνικό κοινό την αντίληψη ότι υπάρχει μόνο μία «Μακεδονία»; η ελληνική Μακεδονία. Το συμπέρασμα ήταν σαφές. Καθώς καμία άλλη περιοχή στα Βαλκάνια, εκτός από την ελληνική επαρχία της Μακεδονίας, δεν μπορούσε να συσχετιστεί ή να ταυτοποιηθεί με το αρχαίο βασίλειο της Μακεδονίας, θα ήταν ιστορικά παράλογο για μια σλαβική χώρα να αναλάβει το μακεδονικό όνομα ως επίσημο χαρακτηρισμό μιας νέας ανεξάρτητης κρατικής οντότητας. Επεκτείνοντας το επιχείρημα αυτό, κανένας άλλος λαός, εκτός από τους Ελληνες, δεν είχε το δικαίωμα να χρησιμοποιεί το μακεδονικό όνομα είτε ως πολιτιστική-εθνοτική είτε ως γεωγραφική-περιφερειακή επωνυμία.

Οι Ελληνες «Μακεδονολόγοι» νέας κοπής, ακολουθώντας τρόπους παρόμοιους με εκείνους των Σλαβομακεδόνων συναδέλφων τους, σύντομα βρέθηκαν να οδηγούνται σε ολισθηρούς δρόμους, φτάνοντας ακόμη και να διαστρεβλώνουν τα ιστορικά δεδομένα, στην προσπάθειά τους να αναδιαμορφώσουν την ιστορία της Μακεδονίας προκειμένου να την προσαρμόσουν στις πολιτικές ανάγκες. 

Προσπαθώντας να εδραιώσουν την τοποθέτηση ότι χώρες που βγαίνουν έξω από τα όρια της ελληνικής Μακεδονίας δεν έχουν καμία ιστορική δικαιολογία για την ιδιοποίηση του ονόματος «Μακεδονία» ή των παραγώγων του, αποκρύπτουν το γεγονός ότι στη σύγχρονη εποχή και σίγουρα από την εμφάνιση του Μακεδονικού Ζητήματος στον δέκατο ένατο αιώνα ήταν αποδεκτό, ακόμη και από τους Ελληνες ιστορικούς και πολιτικούς, ότι η Μακεδονία, ως γεωγραφική περιοχή του οθωμανικού κράτους, περιλάμβανε κατά προσέγγιση τα εδάφη της σημερινής ελληνικής Μακεδονίας, της ΠΓΔΜ και της περιφέρειας Πιρίντης Βουλγαρίας.

Οπως ένα ξηρό δάσος τον Αύγουστο, η λογική του επιχειρήματος της «μίας και μοναδικής Μακεδονίας» έβαλε πυρκαγιά στη φαντασία του παραπληροφορημένου ελληνικού λαού στην Ελλάδα και τη Διασπορά. Το πρώτο θύμα αυτής της κινητοποίησης ήταν η παραδοσιακή μεταπολεμική ελληνική πολιτική έναντι του φαινομένου του «μακεδονισμού». Ακόμη και οι προτάσεις για τη χρήση του όρου «Σλαβο-μακεδόνες» ή για οποιοδήποτε άλλο σύνθετο όνομα -για παράδειγμα «Μακεδονία του Βαρδάρη»- θεωρήθηκαν «εθνική προδοσία». Το νέο ανεξάρτητο κράτος βαφτίστηκε «Σκόπια», τόσο στον δημόσιο λόγο όσο και σε επίσημα έγγραφα, ενώ οι κάτοικοί του αναφέρονται ως «Σκοπιανοί». Ακόμη και αυτό το κεντρικό «Μακεδονικό Ζήτημα» αποκαθάρθηκε ως «Σκοπιανό».