Του Λεωνίδα Βατικιώτη – «Επίκαιρα»

Νέα τροπή παίρνει η επένδυση της Cosco στο λιμάνι του Πειραιά, μετά την επέκταση της συμφωνίας της κινεζικής εταιρείας με τον Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ). Πολλοί βλέπουν πίσω από τη συναλλαγή αυθαιρεσίες και διαβλητές διαδικασίες, με αποκορύφωμα την υπογραφή στις 27 Νοεμβρίου της σύμβασης του επονομαζόμενου «φιλικού διακανονισμού» μεταξύ της διοίκησης του ΟΛΠ και της Cosco. Εν συντομία, πρόκειται για μια σύμβαση που ακυρώνει δικαιώματα και οικονομικές απαιτήσεις του Δημοσίου, όπως θεμελιώνονταν από προηγούμενη σύμβαση, τοποθετώντας στη θέση ενός φυσικού, κρατικού μονοπωλίου ένα κινεζικό!

Η σύμβαση θα κυρωθεί απάτη Βουλή, η οποία, κατά την πάγια μνημονιακή πρακτική, θα θωρακίσει την εγκυρότητα και ισχύ της, δυσκολεύοντας αφόρητα νομικές και πολιτικές αμφισβητήσεις. Με ενδιαφέρον, ωστόσο, αναμένεται η εκδίκαση ενώπιον του Συμβουλίου της Επικράτειας της αίτησης ακύρωσης που υπέβαλε ο Δικηγορικός Σύλλογος Πειραιά και άλλοι φορείς κατά του ΤΑΙΠΕΔ και του ΟΛΠ, η οποία κανονικά θα εξεταζόταν στις 2 Δεκεμβρίου, αλλά πήρε αναβολή λόγω της αποχής των δικηγόρων.

Η διοίκηση του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς, υπό τον πρόεδρό του, Γ. Ανωμερίτη, υποστηρίζει ότι πήρε το «πράσινο φως» για την υπογραφή της σύμβασης δύο μέρες νωρίτερα, στις 25 Νοεμβρίου, στη Γενική Συνέλευση των μετόχων του Οργανισμού. Μόνο που, όπως υποστηρίζουν οι εργαζόμενοι, κανείς δεν γνωρίζει πού ακριβώς αυτή πραγματοποιήθηκε. Η επιμονή της διοίκησης του Οργανισμού να φέρει προς ψήφιση στη Γενική Συνέλευση τη σύμβαση παραχώρησης στην Cosco προκάλεσε οξύτατες αντιδράσεις από τους εκπροσώπους των εργαζομένων που συμμετέχουν στη διοίκηση.

Οι διαπληκτισμοί που σημειώθηκαν και η αδυναμία της διοίκησης του Οργανισμού να αιτιολογήσει τις επιλογές της την οδήγησαν αυθαίρετα και απροειδοποίητα να αλλάξει τον τόπο πραγματοποίησης της συνέλευσης, η οποία, σύμφωνα με συνδικαλιστές που μίλησαν στα «Επίκαιρα», πρέπει να έγινε στο γραφείο του κ. Ανωμερίτη παρουσία του εκπροσώπου του ΤΑΙΠΕΔ. Σαν να λέμε... σε στενό οικογενειακό κύκλο. Κι όσο για τις προβλέψεις της νομοθεσίας και τις αρχές της εταιρικής διακυβέρνησης, ποιος νοιάζεται...


Ισχυρά νομικά ερείσματα στις αντιδράσεις όσων εναντιώνονται στην κινεζοποίηση του λιμανιού έδωσε το Ελεγκτικό Συνέδριο με την 191/2014 πράξη του (στις 4 Σεπτεμβρίου 2014), με την οποία απέρριψε τον «φιλικό διακανονισμό». Να σημειώσουμε πως από το 2000 που παραχωρήθηκαν στην Cosco οι προβλήτες II και III τούτη είναι η δεύτερη φορά που οι Κινέζοι ζητούν τροποποίηση των όρων της σύμβασης σε βάρος του Ελληνικού Δημοσίου. Το όφελος που αποκόμισε από τον πρώτο «φιλικό διακανονισμό», με την τροποποίηση της αρχικής σύμβασης, εκτιμάται σε 3 εκατ. ευρώ ετησίως. Τα κέρδη που θα έχει τώρα, με την επέκταση στη δυτική πλευρά του προβλήτα III -χωρίς διαγωνισμό- και την αναστολή του «εγγυημένου τιμήματος βάσει της αρχικής σύμβασης», εκτιμώνται πολύ μεγαλύτερα απ' όσα θα αποκόμιζε το Δημόσιο αν προχωρούσε σε διαγωνισμό ή αν αναλάμβανε ο ίδιος ο ΟΛΠ την πραγματοποίηση των επενδύσεων, αντί της Cosco, που δραστηριοποιείται μέσω της ΣΕΠ ΑΕ (Σταθμός Εμπορευματοκιβωτίων Πειραιά).


Του Γιώργου Γώγου*

Ο «φιλικός  διακανονισμός» ούτε φιλικός  είναι, γιατί προϋποθέτει την ύπαρξη δύο φίλων, ούτε διακανονισμός, γιατί δεν διευθετεί κανένα αμφισβητούμενο θέμα!

Είναι μια ακόμα συμφωνία επί ζημία του Δημοσίου και επ’ ωφελεία της ιδιωτικής (ουσιαστικά μετασοσιαλιστικής  κρατικότατης) εταιρείας  Cosco. Το κακό ξεκίνησε το 2009 με την παράδοση του μεγαλύτερου σταθμού εμπορευματοκιβωτίων της  χώρας στην υπεράκτια θυγατέρα του κινεζικού κολοσσού Cosco Pacific ltd με μια λεόντειο συμφωνία για τον ιδιώτη. Χαρακτηριστικά μαζί με τον εν λειτουργία προβλήτα πήρε: έτοιμη στρωμένη επιχείρηση, με εξασφαλισμένη πελατεία, πακέτο από φοροαπαλλαγές και για δώρο ελευθερία κινήσεων (δηλαδή καμία ρύθμιση) στα εργασιακά.

Στη συνέχεια η επόμενη κυβέρνηση και η διοίκηση του ΟΛΠ (η ίδια με την τωρινή) μέσα σε δύο μόλις χρόνια (2011) συμφωνούν να παραχωρήσουν τα δικαιώματα στην είσπραξη τελών για περιβαλλοντικές  διευκολύνσεις δηλαδή χάρισαν περίπου 2-3 εκατ. ευρώ στην Cosco και «διευθέτησαν» κάποια γκρίζα σημεία στην αρχική σύμβαση - συγκεκριμένα αναγνώρισαν ότι η μεταφορά του προβλήτα πετρελαιοειδών είναι ευθύνη του ΟΛΠ ώστε να μπορέσει η Cosco ανενόχλητη να επεκταθεί όπως  όριζε η αρχική σύμβαση και να χτίσει το ανατολικό μέρος του προβλήτα III.

Βήμα βήμα, χρόνο με τον χρόνο, οι ορέξεις της  Cosco μεγαλώνουν, η ανοχή και η υποταγή των κυβερνώντων ανταποκρίνονται σ’ αυτές και καταλήγουμε στον «φιλικό διακανονισμό». Η Cosco με τις διευκολύνσεις  που έχει πάρει και τις επιχειρησιακές  δυνατότητες (μεγάλη έκταση προβλήτα, πολλά μηχανήματα να εξυπηρετούν, ισοπέδωση των εργασιακών) είναι αναμενόμενο να γιγαντωθεί και να βάζει όλο και περισσότερο τους δικούς  της όρους στο τραπέζι. Δυστυχώς, μέχρι σήμερα βρίσκει πρόθυμους συνομιλητές και η πολιτική της υποταγής συνεχίζεται απέναντι της χωρίς καμιά διάθεση από την κυβέρνηση και τη διοίκηση του ΟΛΠ να βάλουν περιορισμούς και να δώσουν τουλάχιστον ίδιες ευκαιρίες στον δημόσιο ΟΛΠ και στην ιδιωτική Cosco.

Ενδεχομένος  να επενδυθούν τα 230 εκατ. ευρώ για την επέκταση του προβλήτα III, ενδεχομένως  να δημιουργηθούν κάποιες εκατοντάδες  θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή και κατά τη λειτουργία. Σίγουρα όμως τη δυνατότητα αυτή, της επέκτασης, η Cosco την πήρε χωρίς να πληρώσει ούτε ένα ευρώ (αντίθετα, την απάλλαξαν κι από το εγγυημένο ετήσιο ενοίκιο που υποχρεούνταν από την αρχική σύμβαση να δίνει). Σίγουρα οι όσες θέσεις εργασίας  δημιουργηθούν θα είναι χωρίς δικαιώματα, σε συνθήκες  γαλέρας, όπως αποδείχτηκε και από την πρόσφατη διαμαρτυρία των ήδη εργαζομένων στην Cosco (αλήθεια, τι απέγινε με αυτούς τους ανθρώπους;). Σίγουρο είναι επίσης  ότι από τα περιβόητα 230 εκατ. τα μισά και πλέον θα πάνε στην Κίνα, απ’ όπου αγοράζει τα μηχανήματά της  η Cosco, και όχι στην ελληνική οικονομία.

Είναι πράγματι επωφελής ο «φιλικός διακανονισμός», αλλά για την Cosco και μόνο. Δεν είναι για τον δημόσιο ΟΛΠ, γιατί θα στερηθεί έσοδα, δεν είναι για το Πέραμα, γιατί θα έρθουν πιο κοντά στις  αυλές  τους τα κοντέινερ- δεν είναι για τους εργαζόμενους  που δουλεύουν ή θα δουλέψουν εκεί, γιατί θα είναι ένα μεροκάματο επισφαλές, επικίνδυνο και πικρό.

* Γενικού γραμματέα της Ενωσης Λιμενεργατών.